Bài viết
Lắp Đặt Hệ Thống PCCC Đúng Tiêu Chuẩn Và Tiết Kiệm Chi Phí
Lắp đặt hệ thống PCCC là quá trình triển khai đồng bộ từ khâu khảo sát, thiết kế, thi công đến nghiệm thu nhằm đảm bảo công trình tuân thủ đúng các tiêu chuẩn như QCVN 06:2022/BXD, TCVN 7336, TCVN 5738 và TCVN 3890. Bài viết này mang đến cho bạn giải pháp PCCC an toàn, tối ưu chi phí và bền vững, đồng thời tích hợp hệ thống báo cháy, chữa cháy, hút khói – tăng áp và ống gió chống cháy để đáp ứng cả yêu cầu pháp lý lẫn vận hành thực tế.
Vì Sao Hệ Thống PCCC Cần Được Thiết Kế – Lắp Đặt Đúng Chuẩn Ngay Từ Đầu?
Đặt vấn đề
Một hệ thống phòng cháy chữa cháy (PCCC) chỉ thực sự phát huy tác dụng khi được thiết kế chuẩn xác, thi công đúng kỹ thuật và duy trì vận hành đúng cách. Ở Việt Nam, công tác này không chỉ mang tính khuyến nghị mà còn được ràng buộc bởi nhiều quy định pháp luật và tiêu chuẩn kỹ thuật. Việc tuân thủ các quy định vừa đảm bảo công trình được nghiệm thu, vừa bảo vệ tính mạng con người và tài sản khi xảy ra sự cố hỏa hoạn.
Tại Công ty Thành An, chúng tôi luôn khuyến nghị khách hàng cần đặt yếu tố “chuẩn” lên hàng đầu – từ giai đoạn thiết kế, lựa chọn vật tư đến thi công và nghiệm thu – để hệ thống PCCC vận hành ổn định, hiệu quả lâu dài.
Khung pháp lý và tiêu chuẩn kỹ thuật cần nắm rõ

QCVN 06:2022/BXD – Quy chuẩn an toàn cháy cho nhà và công trình
Đây là bộ khung quan trọng nhất khi thiết kế công trình. Quy chuẩn quy định rõ cách phân loại nguy hiểm cháy, giải pháp kiến trúc, lối thoát nạn, yêu cầu ngăn cháy lan và hạn chế khói. Chỉ khi công trình đạt những điều kiện nền tảng này, hệ thống PCCC mới có cơ sở để phát huy hiệu quả.
TCVN 7336 – Hệ thống sprinkler tự động
Tiêu chuẩn này hướng dẫn thiết kế hệ thống chữa cháy bằng nước tự động. Nội dung gồm phân loại mức độ nguy hiểm cháy, xác định mật độ phun, tính toán áp lực – lưu lượng, bố trí đầu phun, kiểm tra kín và thử áp.
TCVN 5738:2021 – Hệ thống báo cháy tự động
Đây là tiêu chuẩn quy định yêu cầu kỹ thuật cho toàn bộ hệ thống báo cháy: từ đầu báo khói, đầu báo nhiệt, trung tâm báo cháy đến quy tắc phân vùng và liên động với thang máy, quạt hút khói hoặc hệ thống HVAC.
TCVN 3890:2023 – Trang bị và bố trí phương tiện PCCC
Tiêu chuẩn tập trung vào việc lựa chọn, lắp đặt và bảo trì các phương tiện chữa cháy: bình chữa cháy, họng nước vách tường, đèn chỉ dẫn thoát nạn, loa thông báo và tủ PCCC.
Khuyến nghị: Chủ đầu tư nên yêu cầu đơn vị thiết kế – như Công ty Thành An – liệt kê rõ danh mục tiêu chuẩn áp dụng ngay trong thuyết minh thiết kế. Điều này giúp thuận lợi cho quá trình thẩm duyệt và nghiệm thu.
Quy trình lắp đặt hệ thống PCCC đạt chuẩn
Bước 1: Khảo sát – phân loại nguy hiểm cháy
Công trình trước tiên cần được phân loại công năng: kho hàng, xưởng sản xuất, trung tâm thương mại, văn phòng hay nhà cao tầng. Từ đó xác định mức độ nguy hiểm cháy và lựa chọn giải pháp phù hợp: sprinkler, hệ bọt, khí sạch hay hệ thống vách tường chữa cháy.
Bước 2: Thiết kế hệ thống
-
Sprinkler: Tính toán lưu lượng, áp lực, lựa chọn loại đầu phun theo hazard class; bố trí ống nhánh, ống cấp và bể chứa, máy bơm theo TCVN 7336.
-
Báo cháy: Chọn loại đầu báo, chia vùng báo cháy, thiết lập liên động với thang máy, AHU, quạt hút khói theo TCVN 5738.
-
Hỗ trợ thoát nạn: Bố trí hệ thống đèn sự cố, chỉ dẫn thoát hiểm và loa thông báo theo TCVN 3890.
Bước 3: Thi công – lắp đặt

-
Lắp đặt đường ống thép đúng kỹ thuật, phụ kiện ren hoặc hàn đạt chuẩn, giá treo chắc chắn.
-
Van, đồng hồ, công tắc dòng chảy, đầu phun sprinkler… được lắp chính xác về cao độ, khoảng cách tới vật cản.
-
Đấu nối hệ thống báo cháy phải đảm bảo tín hiệu ổn định, chống nhiễu và đánh số tuyến rõ ràng.
-
Lắp đặt hệ thống quạt hút khói, quạt tăng áp buồng thang cùng ống gió chịu lửa theo quy chuẩn QCVN 06.
Bước 4: Kiểm tra – thử nghiệm
-
Thử áp lực và độ kín đường ống nước.
-
Xả thử nước ở điểm xa nhất để kiểm chứng áp lực và lưu lượng.
-
Chạy thử máy bơm chữa cháy (chính, dự phòng, jockey).
-
Kiểm tra liên động: khi kích hoạt đầu báo, hệ thống phải tự động đóng thang máy, dừng AHU và kích hoạt quạt hút khói theo kịch bản.
Bước 5: Nghiệm thu – bàn giao
-
Lập đầy đủ biên bản thử áp, biên bản test liên động, hồ sơ hoàn công.
-
Nộp catalogue, CO/CQ của toàn bộ thiết bị.
-
Cung cấp hướng dẫn vận hành và kế hoạch bảo trì theo TCVN 3890.
Trang bị phương tiện lắp đặt hệ thống PCCC đúng chuẩn
Theo TCVN 3890:2023, tất cả phương tiện như bình chữa cháy, đèn chỉ dẫn thoát nạn, loa thông báo phải được đặt ở vị trí dễ thấy, dễ tiếp cận, có biển báo rõ ràng. Nếu đặt sai chỗ, hiệu quả ứng cứu sẽ bị giảm nghiêm trọng.
Một số lưu ý quan trọng:

-
Bình chữa cháy: Chọn loại và dung tích phù hợp theo nguy cơ cháy tại khu vực.
-
Tủ PCCC: Phải đạt chuẩn kích thước, có khóa an toàn, mặt kính chống vỡ, đặt ở hành lang thuận tiện thao tác.
-
Đèn và biển chỉ dẫn: Bố trí đúng cao độ, sử dụng loại phát sáng liên tục để đảm bảo khả năng quan sát khi mất điện.
Xem thêm: Vỏ tủ PCCC Thành An
7 cách tối ưu chi phí mà vẫn đúng chuẩn
-
Thiết kế chính xác từ đầu: Tránh lắp đặt dư thừa (chọn bơm quá công suất) hoặc thiếu hụt (đầu phun không đủ che phủ).
-
Chuẩn hóa vật tư: Dùng thiết bị có chứng chỉ CO/CQ, đồng bộ thương hiệu để hạn chế thay đổi trong quá trình thi công.
-
Tối ưu tuyến ống: Giảm giao cắt, giảm phụ kiện đổi hướng để tiết kiệm vật tư.
-
Liên động thông minh: Ứng dụng hệ thống BMS/PLC để kiểm soát đồng bộ quạt, thang máy, AHU khi có cháy.
-
Giải pháp hút khói – tăng áp hợp lý: Thang bộ cần tăng áp, còn tầng hầm cần hút khói cưỡng bức.
-
Bảo trì định kỳ: Kiểm tra thường xuyên đầu báo, đầu phun, bơm, quạt hút khói… để tránh hư hỏng lớn.
-
Đồng bộ hồ sơ: Chuẩn bị đầy đủ bản vẽ, biên bản thử nghiệm, nhật ký thi công để không gặp vướng mắc khi nghiệm thu.
Những lỗi lắp đặt thường gặp và cách khắc phục
-
Đầu phun bị che khuất: Bố trí lại để tuân thủ khoảng cách tối thiểu tới vật cản.
-
Thiếu liên động với HVAC: Cập nhật sơ đồ đấu nối để hệ thống báo cháy điều khiển được AHU và quạt hút khói.
-
Bình chữa cháy sai vị trí: Sắp xếp lại theo quy định, bổ sung biển chỉ dẫn phát sáng.
-
Ống gió xuyên tường không xử lý chống cháy: Bịt kín bằng vật liệu chịu lửa, dùng van ngăn cháy đạt chuẩn.
Hồ sơ cần thiết khi nghiệm thu lắp đặt hệ thống PCCC
-
Thuyết minh và bản vẽ thiết kế kèm danh mục tiêu chuẩn áp dụng.
-
Bản vẽ hoàn công, nhật ký thi công.
-
Biên bản thử áp, biên bản test liên động và chạy thử bơm.
-
Catalogue, CO/CQ của thiết bị: đầu phun, van, bơm, trung tâm báo cháy, quạt hút khói, tủ PCCC.
-
Hướng dẫn vận hành và kế hoạch bảo trì định kỳ.
Phối hợp các hạng mục liên quan để hệ thống đồng bộ
-
Tủ PCCC: Phải bố trí hợp lý tại hành lang, dễ tiếp cận và ký hiệu rõ ràng.
-
Hệ thống hút khói – tăng áp: Dùng quạt đạt lưu lượng và áp suất thiết kế, kết hợp ống gió chống cháy và van ngăn khói đúng cấp chịu lửa.
-
BMS/SCADA: Kết nối trung tâm báo cháy để giám sát và ghi nhận sự kiện, hỗ trợ bảo trì hiệu quả.
Kết luận lắp đặt hệ thống PCCC
Lắp đặt hệ thống PCCC đúng chuẩn ngay từ khâu thiết kế và thi công không chỉ là yêu cầu pháp lý bắt buộc mà còn là sự đầu tư bền vững cho an toàn của công trình. Từ lựa chọn vật tư, phương án kỹ thuật đến kiểm tra, nghiệm thu, tất cả đều phải dựa trên cơ sở tiêu chuẩn quốc gia và quy chuẩn hiện hành.
Với kinh nghiệm hơn 10 năm trong lĩnh vực sản xuất ống gió, tủ điện, thang máng cáp, … Thành An cam kết cung cấp các sản phẩm chất lượng cao, đúng tiêu chuẩn kỹ thuật, đáp ứng tốt cho cả các dự án dân dụng và công nghiệp.
Thông tin liên hệ với chúng tôi: