Bài viết

Ống Gió Hút Khói Là Gì? Cấu Tạo, Ứng Dụng Và Tiêu Chuẩn Thiết Kế

Posted on 01/10/202506/10/2025 by ADmin

01
Th10

Ống gió hút khói được xem là “đường thoát” để khói được dẫn ra ngoài, giữ hành lang hoặc lối thoát hiểm sạch hơn và giảm tác hại thành phần chủ chốt trong mạng lưới này. Nếu thiết kế sai, hiệu quả thoát khói giảm, gây nguy hiểm cho con người và thiết bị kỹ thuật. Trong bài viết này, chúng ta sẽ đi từ định nghĩa, cấu tạo, ứng dụng thực tế đến các tiêu chuẩn thiết kế mà mọi kỹ sư, chủ đầu tư cần biết.

Ống gió hút khói là gì?

Ống gió hút khói (Smoke Exhaust Duct / Smoke Control Duct) là đường dẫn được thiết kế chuyên dụng để hút và thoát khói từ khu vực xảy ra cháy hoặc vùng có khói ra ngoài môi trường. Không giống như ống gió điều hòa, loại ống này phải chịu được:

• Nhiệt độ cực cao trong thời gian dài.

• Áp suất lớn, đảm bảo khói không tràn ngược.

• Ngăn lửa lan truyền qua các khu vực.

Vì thế, nhiều công trình hiện nay ưu tiên sử dụng ống gió chống cháy EI để làm ống hút khói. Đây là loại ống đã được thử nghiệm và chứng nhận chịu lửa, đảm bảo tiêu chuẩn Integrity (E) – không cho khói và lửa xuyên qua, và Insulation (I) – hạn chế truyền nhiệt ra ngoài.

Tóm lại, ống gió hút khói không đơn thuần là “dẫn khí” mà là lá chắn sinh mạng, đảm bảo môi trường an toàn trong những phút giây quyết định khi hỏa hoạn xảy ra.

Xem thêm: Ống gió hút khói, chống cháy Thành An

Cấu tạo ống gió hút khói

Để đáp ứng yêu cầu nghiêm ngặt của hệ thống PCCC, ống gió hút khói có cấu tạo phức tạp hơn nhiều so với ống gió thông thường.

Lớp trong chịu nhiệt & vỏ ngoài cách nhiệt

• Lớp trong: thường làm từ thép mạ kẽm hoặc inox có độ dày cao, đảm bảo chịu áp lực và không bị biến dạng khi gặp nhiệt độ > 250–400°C.

• Lớp giữa: sử dụng vật liệu chống cháy như bông khoáng, tấm MGO hoặc tấm thạch cao,…. Đây là lớp quan trọng quyết định khả năng cách nhiệt (I).

• Lớp ngoài: đóng vai trò bảo vệ, hạn chế truyền nhiệt ra môi trường xung quanh, đảm bảo an toàn cho người và kết cấu công trình.

Hệ thống bích, khung nối và gioăng chịu nhiệt

• Bích nối được chế tạo chắc chắn, thường bằng thép mạ kẽm hoặc thép đen, giúp liên kết vững giữa các đoạn ống.

• Gioăng chịu nhiệt được lắp ở các mối nối, ngăn chặn rò rỉ khói và lửa, đảm bảo độ kín tuyệt đối ngay cả khi áp suất trong ống tăng cao.

Van chặn khói – van chặn lửa

Trong hệ thống hút khói, van khói / van khói–lửa kết hợp là thành phần bắt buộc. Khi có sự cố, van sẽ tự động đóng/mở theo tín hiệu báo cháy để kiểm soát luồng khói, tránh khói lan sang các khu vực khác.

Quạt hút khói chịu nhiệt

• Thường dùng quạt ly tâm chịu nhiệt hoặc quạt đặc chế cho môi trường khói.

• Động cơ quạt được cách ly để không bị hỏng khi nhiệt độ lên cao.

• Ống dẫn từ quạt đến đường ống hút khói phải sử dụng ống gió chống cháy EI để đảm bảo tính đồng bộ và an toàn.

Ứng dụng thực tế của ống gió hút khói

Ống gió hút khói được lắp đặt trong hầu hết các công trình có nguy cơ cháy nổ cao hoặc tập trung đông người:

• Cao ốc văn phòng, trung tâm thương mại, nhà hàng: hút khói từ khu bếp, tầng hầm, hành lang.

• Tòa nhà cao tầng, buồng thang bộ: đảm bảo lối thoát hiểm không bị khói xâm nhập khi cháy xảy ra ở các tầng thấp.

• Nhà xưởng, kho hàng: kiểm soát khói do cháy máy móc, thiết bị hoặc hóa chất.

• Hệ thống PCCC tích hợp: kết hợp với sprinkler, đầu báo cháy, van chống cháy để xử lý đồng thời lửa và khói.

Thực tế cho thấy, nếu không có hệ thống hút khói, người bên trong công trình thường tử vong do ngạt khói trước khi lửa lan đến. Đây là lý do các đơn vị thi công uy tín như Thành An luôn khuyến nghị dùng ống gió chống cháy EI cho toàn bộ hệ thống hút khói.

Tiêu chuẩn thiết kế ống gió hút khói

Tiêu chuẩn quốc tế và trong nước

• NFPA 92 (Mỹ): hướng dẫn thiết kế hệ thống kiểm soát khói.

• ISO 6944, EN 1366-8 (Châu Âu): tiêu chuẩn thử nghiệm ống gió chịu lửa.

• TCVN & QCVN (Việt Nam): quy định về thiết kế, lắp đặt và nghiệm thu hệ thống PCCC, trong đó có ống hút khói.

Thông số thiết kế quan trọng

• Lưu lượng hút khói: tính toán dựa trên diện tích và tính chất công trình.

• Áp suất dương: duy trì trong ống để khói không tràn ngược.

• Độ chịu lửa (EI): có thể là EI 60, EI 90, EI 120 phút tùy công trình.

• Mối nối và co ống: hạn chế tối đa để giảm tổn thất áp suất.

• Vật liệu bọc cách nhiệt: phải đạt chứng nhận chống cháy, đảm bảo hiệu quả lâu dài.

Những sai sót thường gặp và cách phòng tránh

Trong thực tế thi công, không ít hệ thống hút khói bị mất tác dụng do lỗi kỹ thuật:

• Thiết kế ống giống ống điều hòa, không tính đến chịu nhiệt.

• Mối nối hở, không dùng gioăng chịu nhiệt.

• Van khói/van lửa kém chất lượng, không hoạt động khi cháy.

• Quạt hút không chịu nhiệt, dễ hỏng khi nhiệt độ tăng cao.

• Sử dụng vật liệu cách nhiệt không đạt chuẩn, nhanh chóng bị phá hủy.

• Không tiến hành thử nghiệm hút khói thực tế trước khi nghiệm thu.

Cách phòng tránh: hợp tác với đơn vị chuyên nghiệp, chọn ống gió chống cháy EI đạt chuẩn, tuân thủ quy định NFPA/TCVN và kiểm định đầy đủ trước khi đưa vào vận hành.

Gợi ý lựa chọn ống gió chống cháy EI cho hệ thống hút khói

Là đơn vị trực tiếp sản xuất và thi công ống gió chống cháy EI, Thành An khuyến nghị khách hàng:

• Chọn mức EI phù hợp: EI 60 cho khu vực thông thường, EI 90–120 cho buồng thang bộ hoặc khu vực xuyên tầng.

• Chọn loại ống phù hợp công trình: ống vuông, ống tròn hoặc kết hợp.

• Đồng bộ hệ thống: đảm bảo van khói, cửa gió chống cháy có cùng mức EI với ống.

• Kiểm tra chứng nhận: chỉ sử dụng ống gió EI đã được thử nghiệm và cấp chứng chỉ chịu lửa.

Sử dụng ống gió chống cháy EI cho hút khói không chỉ giúp hệ thống bền vững, an toàn, mà còn đảm bảo công trình đạt tiêu chuẩn PCCC khi nghiệm thu.

Kết luận ống gió hút khói

Ống gió hút khói là xương sống trong hệ thống PCCC, quyết định khả năng sống sót của con người khi sự cố cháy nổ xảy ra. Với yêu cầu khắt khe về chịu nhiệt, chống lan lửa, duy trì áp suất, giải pháp tối ưu hiện nay chính là ống gió chống cháy EI.

Với kinh nghiệm hơn một thập kỷ trong lĩnh vực HVAC & PCCC, Thành An cam kết mang đến cho khách hàng:

• Sản phẩm ống gió chống cháy EI đạt chuẩn quốc tế.

• Giải pháp thiết kế – thi công đồng bộ.

• Quy trình nghiệm thu – kiểm định đúng quy định.

Với kinh nghiệm hơn 10 năm trong lĩnh vực sản xuất và thi công ống gió, tủ điện, tủ pccc, thang máng cáp, … Thành An cam kết cung cấp các sản phẩm chất lượng cao, đúng tiêu chuẩn kỹ thuật, đáp ứng tốt cho cả các dự án dân dụng và công nghiệp.

Thông tin liên hệ với chúng tôi: