Bài viết
Hệ Thống Chữa Cháy Vách Tường? Cấu Tạo Và Nguyên Lý
Hệ thống chữa cháy vách tường là một trong những hệ thống chữa cháy bằng tay, được lắp đặt cố định dọc theo vách tường của các công trình như nhà xưởng, tòa nhà, trung tâm thương mại, bệnh viện hoặc nhà ở cao tầng. Mục đích là đảm bảo nguồn nước chữa cháy có sẵn trong trường hợp khẩn cấp và cho phép người đang có mặt tại hiện trường sử dụng kịp thời trước khi đội ngũ cứu hỏa chuyên nghiệp đến.
Hệ thống chữa cháy vách tường là gì?
Hệ thống chữa cháy vách tường (còn gọi là hệ thống chữa cháy bằng tay gắn tường) là một bộ phận thuộc hệ thống phòng cháy chữa cháy (PCCC) trong các công trình xây dựng. Đây là hệ thống chữa cháy cố định được lắp đặt dọc theo vách tường ở những vị trí dễ quan sát và dễ tiếp cận trong tòa nhà, cho phép người dùng có thể xử lý đám cháy ngay khi mới phát sinh.
Khác với các hệ thống chữa cháy tự động như sprinkler hay hệ thống khí sạch, hệ thống chữa cháy vách tường đòi hỏi con người trực tiếp vận hành. Thiết bị này bao gồm một tủ hoặc hộp chữa cháy bên trong chứa cuộn vòi, lăng phun và các phụ kiện đi kèm, sẵn sàng kết nối với nguồn nước chữa cháy của công trình.
Hệ thống này thường được bố trí tại hành lang, lối thoát hiểm, khu vực hành chính, nhà kho, bãi đỗ xe tầng hầm hoặc các khu vực có nguy cơ cháy nổ cao. Sự hiện diện của hệ thống giúp đảm bảo nguồn nước chữa cháy luôn sẵn sàng trong tình huống khẩn cấp, đồng thời tạo điều kiện để người đang có mặt tại hiện trường có thể nhanh chóng xử lý đám cháy trước khi lực lượng cứu hỏa chuyên nghiệp đến nơi.
Vai trò của hệ thống chữa cháy vách tường
Hệ thống chữa cháy vách tường đóng vai trò là tuyến phòng vệ đầu tiên trong việc kiểm soát và xử lý đám cháy ngay tại chỗ. Khả năng phản ứng nhanh và vận hành đơn giản giúp nó trở thành một giải pháp thiết yếu trong các công trình hiện đại.
Hỗ trợ chữa cháy kịp thời bằng phương pháp thủ công
Ngay khi đám cháy mới bùng phát, người ở hiện trường có thể nhanh chóng tiếp cận tủ vách tường, kéo vòi và phun nước để dập tắt ngọn lửa. Việc chữa cháy ngay từ phút đầu tiên giúp ngăn ngừa cháy lan và giảm thiểu hậu quả đáng kể.
Giảm thiểu tốc độ cháy lan và thiệt hại tài sản
Một đám cháy nếu không được xử lý kịp thời có thể lan rộng chỉ trong vài phút. Hệ thống chữa cháy vách tường giúp ngăn ngừa tình trạng cháy lan sang các khu vực lân cận, đặc biệt là tại những nơi chứa vật liệu dễ bắt lửa. Qua đó, hệ thống góp phần quan trọng trong việc bảo vệ tính mạng con người và giảm thiểu thiệt hại tài sản.
Tăng khả năng kiểm soát tình huống trước khi lực lượng cứu hỏa đến
Trong thực tế, không phải lúc nào lực lượng PCCC chuyên nghiệp cũng có thể có mặt ngay lập tức. Chính vì vậy, hệ thống chữa cháy vách tường giúp người dùng làm chủ tình huống và tạo thời gian quý báu cho việc sơ tán, đồng thời duy trì kiểm soát đám cháy cho đến khi đội cứu hỏa đến.
Tuân thủ tiêu chuẩn an toàn PCCC quốc gia và quốc tế
Việc lắp đặt hệ thống chữa cháy vách tường là yêu cầu bắt buộc trong thiết kế PCCC đối với nhiều loại hình công trình như nhà xưởng, chung cư, trung tâm thương mại, bệnh viện,… Theo quy chuẩn kỹ thuật Việt Nam và các tiêu chuẩn quốc tế như NFPA (Mỹ) hay EN (Châu Âu), hệ thống này giúp công trình đạt chuẩn về mặt pháp lý và nâng cao khả năng ứng phó với sự cố.
Kết hợp với các hệ thống an toàn khác để tối ưu hiệu quả

Trong nhiều công trình, hệ thống chữa cháy vách tường thường được thiết kế đồng bộ với các hệ thống kỹ thuật khác như ống gió chống cháy EI30 – EI90 hoặc hệ thống hút khói nhằm kiểm soát luồng khí nóng, khói độc và ngăn cháy lan theo chiều ngang và dọc của tòa nhà. Đây là giải pháp kết hợp giúp tăng cường hiệu quả bảo vệ tổng thể cho công trình.
Cấu tạo hệ thống chữa cháy vách tường
Hệ thống chữa cháy vách tường bao gồm nhiều bộ phận kết hợp với nhau để đảm bảo hiệu quả chữa cháy:
Hộp tủ chữa cháy (tủ vách tường)
- Vỏ hộp thường làm bằng tôn sắt sơn điện, có cửa kính trong suốt dễ quan sát.
- Bên trong chứa vòi chữa cháy, lốc, van và các phụ kiện.
Vòi chữa cháy (cuộn vòi)
- Chịu được áp lực cao, dài từ 15 đến 30m.
- Được cuộn trên trục quay hoặc treo trong tủ.
Lốc lửa
- Gắn ở đầu vòi, giúp điều chỉnh lượng nước phun.
- Thường có 2 chế độ: phun tia tập trung hoặc phun mở.
Van chặn nước
- Kết nối nguồn nước với hệ thống.
- Dùng để mở/đóng dòng chảy.
Ống dẫn nước PCCC

- Dẫn nước từ nguồn vào tổng hệ thống vách tường.
- Thường được làm bằng thép mạ kẽm, ống HDPE hoặc uPVC.
Lưu ý: Khi thi công hệ thống chữa cháy vách tường trong các không gian kín như trung tâm dịch vụ hoặc tòa nhà cao tầng, việc kết hợp với ống gió chống cháy EI giúp ngăn khói và nhiệt lan nhanh qua các vách tường, bảo vệ đường đi thoát hiểm.
Xem thêm: Ống gió chống cháy EI45 trong hệ thống PCCC
Nguyên lý hoạt động của hệ thống chữa cháy vách tường

Nguyên lý hoạt động của hệ thống chữa cháy vách tường tương đối đơn giản nhưng rất hiệu quả, đặc biệt trong giai đoạn đầu của một đám cháy. Hệ thống vận hành hoàn toàn bằng cơ học, không phụ thuộc vào điện hay cảm biến, nên có thể hoạt động ổn định ngay cả trong môi trường cháy nổ có thể làm mất điện.
Dưới đây là các bước cơ bản khi sử dụng hệ thống chữa cháy vách tường:
Bước 1: Mở cửa tủ chữa cháy
Tủ chữa cháy được bố trí cố định trên tường tại các vị trí dễ nhìn, dễ tiếp cận. Khi có cháy xảy ra, người sử dụng nhanh chóng mở cửa tủ để tiếp cận thiết bị bên trong.
Bước 2: Kéo cuộn vòi ra và nối với lăng phun
Bên trong tủ có một cuộn vòi chữa cháy dài từ 15–30m, được cuộn gọn gàng. Người dùng kéo vòi ra đến khu vực cháy, đồng thời gắn lăng phun (lốc chữa cháy) vào đầu vòi để chuẩn bị phun nước.
Bước 3: Mở van cấp nước
Kế tiếp, người sử dụng vặn van nguồn cấp nước (gắn ngay bên trong tủ) để cho phép nước từ hệ thống đường ống chính chảy vào cuộn vòi với áp lực đủ lớn.
Bước 4: Phun nước vào đám cháy
Người dùng giữ chặt lăng phun, nhắm vào gốc đám cháy và điều chỉnh chế độ phun (tia tập trung hoặc tia xòe) để dập lửa hiệu quả nhất. Khi cần thiết, có thể phối hợp nhiều người để kiểm soát vòi và xử lý các khu vực lớn hơn.
Nguyên tắc hoạt động của hệ thống này rất đơn giản: khi van mở, áp lực từ đường ống sẽ đẩy nước vào vòi, cho phép người dùng xử lý nhanh.
Ưu điểm của hệ thống chữa cháy vách tường
- Cài đặt đơn giản, đáp ứng nhanh.
- Phù hợp cho nhiều loại công trình.
- Hiệu quả cao khi đám cháy mới xảy ra.
- Chi phí bảo trì thấp.
- Tăng khả năng an toàn cho người dân.
Ngoài ra, việc sử dụng đúng loại ống gió chống cháy trong các tuyến dẫn nước hay khí đảm bảo rằng hệ thống PCCC hoạt động an toàn ngay trong môi trường nhiệt độ cao.
Lưu ý khi lắp đặt và sử dụng hệ thống chữa cháy vách tường
- Vị trí tủ chữa cháy dễ thấy, cách mặt đất 1.1 – 1.3m.
- Bảo trì định kỳ, đảm bảo vòi không rò rỉ.
- Kiểm tra van mở, áp lực đủ mạnh.
- Tổ chức tập huấn PCCC cho nhân sự sử dụng.
Kết luận
Hệ thống chữa cháy vách tường là một thiết bị không thể thiếu trong các công trình nhằm bảo vệ an toàn tính mạng và tài sản. Nếu được thi công đúng chuẩn, bảo trì định kỳ và đào tạo người sử dụng, hệ thống này sẽ giúp giảm thiểu tối đa thiệt hại khi xảy ra hỏa hoạn.
Ngoài hệ thống vách tường, nhiều doanh nghiệp còn đầu tư vào các hệ thống ống gió chống cháy EI45 – EI90 để đảm bảo toàn bộ máng thông gió, đường dây điện không trở thành nguy cơ lan lửa trong tòa nhà.
Thông tin liên hệ với chúng tôi: