Bài viết

Hệ Thống HVAC Là Gì? Cấu Tạo Và Vai Trò Trong Các Công Trình

Posted on 16/07/202516/07/2025 by ADmin

16
Th7

HVAC là gì? Là Hệ thống sưởi ấm, thông gió và điều hòa không khí. Đây là một phần không thể thiếu trong các công trình hiện đại như: tòa nhà văn phòng, trung tâm thương mại, nhà máy, bệnh viện, kho xưởng,… Hệ thống này đóng vai trò đảm bảo môi trường không khí bên trong luôn thoải mái, sạch sẽ và an toàn cho con người cũng như thiết bị vận hành. Trong bối cảnh biến đổi khí hậu và yêu cầu cao về chất lượng không gian sống, hệ thống HVAC không chỉ đơn thuần là thiết bị điều hòa nhiệt độ mà còn là giải pháp toàn diện kiểm soát không khí. 

Sau đây hãy cùng Thành An tìm hiểu hệ thống HVAC là gì? Cấu tạo cũng như vai trò của hệ thống HVAC.

Hệ Thống HVAC Là Gì?

Cấu Tạo Cơ Bản Của Hệ Thống HVAC

Hệ thống HVAC thường bao gồm các thành phần chính như sau:

Thiết Bị Xử Lý Không Khí (AHU, FCU)

• AHU (Air Handling Unit) – Bộ xử lý không khí trung tâm:
  Đây là thiết bị có vai trò rất quan trọng trong hệ HVAC. AHU chịu trách nhiệm hút không khí từ môi trường hoặc từ các phòng trong tòa nhà, sau đó đưa qua các bộ phận lọc bụi, trao đổi nhiệt (làm lạnh hoặc làm nóng), tạo áp suất phù hợp và đẩy luồng không khí đã xử lý phân phối đến các không gian thông qua hệ thống ống gió. AHU thường được lắp đặt tại các tầng kỹ thuật, phòng máy hoặc mái nhà.

• FCU (Fan Coil Unit) – Quạt xử lý không khí cục bộ:
  FCU là thiết bị xử lý không khí dạng nhỏ, hoạt động độc lập theo từng khu vực. Nó bao gồm một dàn trao đổi nhiệt (coil) và quạt (fan), có thể gắn âm trần hoặc treo tường. FCU thường được dùng trong các phòng khách sạn, văn phòng nhỏ, khu vực có nhu cầu làm lạnh/ấm riêng biệt, linh hoạt và dễ điều khiển.

Hệ Thống Ống Gió

Hệ thống ống gió đóng vai trò là “mạch dẫn” của HVAC, có nhiệm vụ vận chuyển luồng không khí đã được xử lý đến các khu vực cần thiết và thu hồi không khí để tái xử lý hoặc xả ra ngoài.

• Ống gió vuông: Phù hợp với các không gian hẹp trần kỹ thuật hoặc nơi cần tối ưu không gian.

• Ống gió tròn: Dễ lắp đặt, áp suất tổn thất thấp, phù hợp với công trình có không gian rộng.

Chất liệu ống thường là tôn mạ kẽm, inox, nhôm, có thể kèm ống gió chống cháy EI tại các khu vực có yêu cầu phòng cháy chữa cháy nghiêm ngặt.

Xem thêm: Khám phá các loại ống gió tròn và phụ kiện /  Ống gió vuông và phụ kiện. 

Hệ Thống Làm Lạnh Trung Tâm (Chiller/VRV/VRF)

• Chiller: Là hệ thống làm lạnh công nghiệp quy mô lớn, dùng nước làm môi chất lạnh, phù hợp cho bệnh viện, trung tâm thương mại, nhà máy… Chiller gồm cụm máy làm lạnh, tháp giải nhiệt, bơm nước lạnh, bơm nước giải nhiệt và bộ trao đổi nhiệt.

• VRV/VRF (Variable Refrigerant Volume/Flow): Là hệ thống điều hòa trung tâm hiện đại, sử dụng môi chất lạnh trực tiếp. Ưu điểm là dễ dàng kiểm soát từng khu vực, tiết kiệm điện năng, phù hợp với các tòa nhà văn phòng, khách sạn, chung cư.

Hệ Thống Thông Gió

Đây là phần quan trọng để đảm bảo không khí luôn được luân chuyển và làm mới trong tòa nhà. Hệ thống thông gió thường bao gồm:

• Quạt cấp gió tươi: Hút không khí từ môi trường bên ngoài đưa vào trong công trình, giúp duy trì lượng oxy và giảm nồng độ CO₂.

• Quạt hút gió thải: Hút khí cũ, khí thải, hơi nóng, mùi từ bên trong ra ngoài.

• Hệ thống lọc không khí: Có thể tích hợp tại AHU, quạt hút hoặc gắn riêng, sử dụng các bộ lọc thô, lọc tinh, HEPA, than hoạt tính,…

Các thành phần này thường đi kèm với van gió điều chỉnh, cửa gió cấp và hồi, đảm bảo dòng khí lưu thông tối ưu, đúng hướng, đúng áp suất.

Hệ Thống Điều Khiển Tự Động

• BMS (Building Management System): Là hệ thống điều khiển trung tâm thông minh, giám sát và điều chỉnh toàn bộ hoạt động của HVAC từ một trạm điều khiển duy nhất.

• Ngoài ra, một số hệ thống có tủ điều khiển độc lập được lắp trực tiếp tại từng khu vực xử lý không khí như AHU, quạt, bơm…

Vai Trò Của Hệ Thống HVAC LÀ Gì? Trong Công Trình Hiện Đại

Đảm bảo chất lượng không khí trong lành: Hệ thống HVAC giữ vai trò lọc bụi, vi khuẩn, khí độc hại,… khỏi môi trường sống và làm việc. Trong môi trường khép kín như văn phòng, trung tâm thương mại, không có hệ HVAC thì nguy cơ ô nhiễm không khí trong nhà sẽ rất cao.

Điều hòa nhiệt độ và độ ẩm ổn định: Không chỉ làm mát hay sưởi ấm, HVAC còn duy trì mức nhiệt độ và độ ẩm lý tưởng, tạo môi trường thoải mái và ổn định quanh năm cho con người và máy móc.

Tăng tuổi thọ thiết bị trong công trình: Các thiết bị điện tử, máy móc,… rất dễ hư hỏng nếu đặt trong môi trường nóng ẩm, không được thông gió. HVAC giúp duy trì điều kiện lý tưởng để thiết bị vận hành ổn định và bền bỉ.

Tối ưu năng lượng, tiết kiệm chi phí vận hành: Các hệ thống HVAC hiện đại thường tích hợp công nghệ inverter, biến tần và điều khiển thông minh, từ đó giảm tiêu thụ điện năng mà vẫn đảm bảo hiệu suất hoạt động.

Các Loại Hệ Thống HVAC Phổ Biến Hiện Nay

Hệ thống cục bộ

• Gồm các thiết bị nhỏ gọn như máy lạnh treo tường, máy lạnh tủ đứng.
• Phù hợp không gian nhỏ, nhà ở hoặc cửa hàng.

Hệ thống bán trung tâm

• Sử dụng máy lạnh trung tâm kết hợp FCU hoặc AHU.
• Phù hợp công trình vừa và nhỏ như khách sạn, văn phòng.

Hệ thống trung tâm (Chiller – AHU)

• Sử dụng chiller làm lạnh trung tâm, truyền qua hệ thống AHU và ống gió để phân phối khí lạnh.
• Phù hợp tòa nhà cao tầng, trung tâm thương mại, bệnh viện, nhà máy lớn.

Kết Luận HVAC Là Gì? Cấu Tạo Và Vai Trò

Hệ thống HVAC đóng vai trò thiết yếu trong mọi công trình hiện đại, không chỉ mang lại môi trường sống và làm việc lý tưởng mà còn góp phần bảo vệ thiết bị, tiết kiệm năng lượng và đảm bảo an toàn. Trong đó, hệ thống ống gió – đặc biệt là các loại ống gió chống cháy, cửa gió và phụ kiện – là thành phần không thể thiếu, đảm bảo luồng khí lưu thông ổn định, hiệu quả và an toàn tối đa.

Thông tin liên hệ với chúng tôi: